Zarządzanie hasłami definiuje się jako zespół czynności, które umożliwiają proste i bezpieczne przechowywanie haseł oraz szybki dostęp do nich. Chociaż stanowią one solidną podstawę bezpieczeństwa cybernetycznego, to bez wątpienia nadal są krytyczną częścią polityki IT użytkowników domowych oraz większości organizacji. 

Dane osobowe można wydobyć z wielu aplikacji, urządzeń i stron internetowych, które obecnie przechowują nasze dane. Hasła można wykraść masowo z aplikacji i baz danych o słabych zabezpieczeniach lub poprzez publiczne sieci. Natomiast samo naruszenie Twoich danych może prowadzić do poważnych strat wizerunkowych i finansowych.

Korporacje dokładają szeregu starań, aby wdrożyć rozwiązania do bezpiecznego zarządzania hasłami w celu ochrony poufnych informacji w środowisku, w którym tradycyjne zasady higieny haseł byłyby zbyt trudne do wyegzekwowania. W dalszej części artykułu omówimy podstawy zarządzania hasłami oraz przyjrzymy się zagrożeniom związanym z naruszeniem naszych kont cyfrowych.

Bezpieczeństwo haseł 

Natychmiastowa korzyść z dobrego zabezpieczenia hasła jest oczywista – uniemożliwia komuś dostęp do Twoich kont. Często słyszymy od innych osób słowa “Pff.. Przecież nie przechowuję żadnych osobistych danych w internecie.”.. niestety jest to jedynie mylne wrażenie.

Przeciętny człowiek ma co najmniej kilkanaście kont cyfrowych – biorąc pod uwagę wszystkie media społecznościowe, zakupy online i aplikacje na telefon. Każde konto wymaga hasła, ale wystarczy jedno naruszenie danych, aby umożliwić przestępcy głębokie zagłębienie się w dane osobowe konkretnej osoby.

Z powodu rosnącej liczby kont cyfrowych, które posiada przeciętny użytkownik Internetu, tradycyjne metody zarządzania hasłami nie są już możliwe. Sytuacja stała się szczególnie zauważalna w 2021 roku, gdy praca zdalna stała się normą, a utrata hasła mogła oznaczać całkowite odcięcie od infrastruktury biurowej. Przechowywanie haseł, zarówno fizycznych, jak i cyfrowych, w miejscu, w którym członkowie rodziny lub znajomi mogą uzyskać do nich dostęp to powszechna praktyka, która jest dużym zagrożeniem dla bezpieczeństwa. 

Zabezpieczenia haseł firmowych są zawsze nieco bardziej skomplikowane niż haseł osobistych, ponieważ wiążą się z potrzebą zapewnienia współdzielonego dostępu, a naruszenie haseł spowodować utratę poufnych danych. Brak solidnej polityki zarządzania poświadczeniami w całej firmie jest zaproszeniem dla cyberprzestępców do siania spustoszenia i kradzieży cennych informacji. 

Osoby pracujące w sposób zdalny są traktowane jako łatwy cel – uwzględniając pracowników na najniższym szczeblu do kadry kierowniczej. Dlatego tak istotna jest edukacja pracowników – szczególnie w dzisiejszym zdalnym środowisku korporacyjnym. Wszyscy pracownicy powinni zostać przeszkoleni w zakresie najlepszych praktyk w dziedzinie cyberbezpieczeństwa i bezpiecznego zarządzania hasłami. Niestety nawet najbardziej zaawansowane rozwiązanie do zarządzania hasłami i najsurowsze zasady firmy nie mogą pomóc organizacji, w której pracownicy nie rozumieją podstawowych zagrożeń i sposobów ich mitygacji.

Mimo tak licznych ostrzeżeń, zarówno osoby fizyczne, jak i korporacje  zakładają, że ten problem ich nie dotyczy, dopóki ich dane nie zostaną naruszone. Hasła są niezwykle prostym i skutecznym sposobem ochrony danych i systemów informatycznych przed nieautoryzowanym dostępem, jeśli prawidłowo zarządzane. Jednakże skuteczne zabezpieczenie i zarządzanie hasłami to coś więcej niż tylko tworzenie silnych, unikalnych haseł. Istnieje kilka ważnych kwestii i czynności, które możesz podjąć, aby zminimalizować ryzyko związane ze złamanym hasłem.

Naruszenie konta – możliwe zagrożenia

Kradzież tożsamości

Cyberprzestępstwa otrzymując dostęp do Twoich kont, może być w stanie ukraść ważne dane osobowe – od pełnego imienia i nazwiska, przez adres zamieszkania, po pesel czy konta bankowego. Może on wykorzystać te informacje, aby podszywać się pod Ciebie, otwierać konta kredytowe w Twoim imieniu i tworzyć bałagan, którego naprawienie może zająć miesiące a nawet lata. 

Przejęcie konta

Za każdym razem, gdy do konta ma dostęp więcej niż jedna osoba, istnieje szansa, że ktoś spróbuje przejąć kontrolę nad tym kontem w celu zablokowania dostępu pozostałym użytkownikom. To ryzyko szczególnie rośnie, gdy z pracy odchodzi niezadowolony pracownik, który może sprawić, aby hasło wpadło w niepowołane ręce. 

Natomiast w przypadku, gdy dane hasło jest używane na wielu platformach jednocześnie, niebezpieczeństwo rośnie wykładniczo. Uzyskanie dostępu do jednego konta, niesie ryzyko naruszenia wielu innych.

Straty finansowe

Osoba, która uzyska Twoje hasło bankowe, może uzyskać dostęp do Twojego konta i Twoich środków pieniężnych. Ponadto cyberprzestępca może wysłać wiadomość do Twoich współpracowników, rodziny lub znajomych z prośbą o pieniądze lub wyłudzić ich prywatne informacje. 

Dla firm konsekwencje złamania hasła nawet na jednym urządzeniu służbowym pracownika są dalekosiężne. W ten sposób haker może uzyskać dostęp do całych struktur sieciowych firmy, zagrażając bezpieczeństwu informacji organizacji. Po naruszeniu sieci znacznie wzrasta prawdopodobieństwo niszczycielskiego cyberataku, takiego jak wtargnięcie szkodliwego oprogramowania, a takie incydenty mogą prowadzić do poważnych szkód wizerunkowych oraz finansowych. 

Metody zabezpieczania haseł

Niestety nawet wysoce zrandomizowane hasło, złożone ze małych i wielkich liter, cyfr oraz znaków specjalnych, może być niewystarczające, jeśli nie będziesz dbał o jego bezpieczne przechowywanie. W przypadku, gdy nie używasz menadżerów haseł lub logowania za pomocą oAuth, istnieje małe prawdopodobieństwo, że używasz unikalnych haseł do wszystkich serwisów oraz odpowiednio je chronisz. Poniżej przedstawiamy kilka dodatkowych zachowań wpływających na bezpieczeństwo Twoich haseł.

🟢 Nie zapisuj haseł w niezabezpieczonych miejscach

Pamiętaj, aby nigdy nie przechowywać hasła w formie papierowej ani niezabezpieczonego dokumentu cyfrowego. Cały wysiłek związany z tworzeniem silnego hasło, może pójść na marne, jeśli “na tacy” podasz złośliwemu użytkownikowi listę swoich poświadczeń. 

🟢 Nie loguj się na serwisy korzystając z publicznego Wi-Fi

Pamiętaj, że korzystając z publicznych, niezabezpieczonych sieci Wi-Fi narażasz się na nie lada niebezpieczeństwo. Taka sieć może być sztucznie stworzonym punktem w celu przechwycenia Twoich danych lub dane z niej będą przechwytywane. 

🟢 Regularnie zmieniaj hasła

Niektóre aplikacje wymagają okresowej zmiany hasła, ale ważne jest, aby regularnie zmieniać hasło, dostosowując je do nowych zasad bezpieczeństwa. 

🟢 Zawsze wyloguj się z urządzeń

Jest to szczególnie ważne w przypadku korzystania z urządzeń lub aplikacji współdzielonych lub urządzeń w miejscach publicznych.

Jeśli to możliwe, włącz uwierzytelnianie dwu- lub wieloskładnikowe

Chociaż posiadanie bezpiecznego hasła jest niezbędne, nadal może nie wystarczyć do powstrzymania atakującego. Im bezpieczniejsze jest Twoje hasło, tym mniejsza szansa, że ​​cyberprzestępca może je przypadkowo odgadnąć lub złamać – ale zawsze istnieje ryzyko. 

Uwierzytelnianie wieloskładnikowe chroni Twoje konta, poprzez połącznie podstawowych poświadczeń oraz dodatkowych metod uwierzytelniania podczas logowania, np.:

• Kod lub monit z aplikacji uwierzytelniającej;
• Kod z SMS-a lub e-maila;
• Dane biometryczne.

W ten sposób haker musiałby uzyskać dostęp do konta e-mail lub urządzenia fizycznego (np. telefonu), aby pomyślnie uwierzytelnić się w systemie za pomocą usługi MFA. Jeśli masz taką możliwość, zawsze włączaj uwierzytelnianie wieloskładnikowe na swoich kontach. Nawet jeśli uważasz, że konto nie zawiera cennych informacji, może nadal zawierać dane, które mogą być następnie wykorzystane do kradzieży Twojej tożsamości lub uzyskania dostępu do innych kont.

🟢 Zachowaj prywatność swoich haseł

Nie zapisuj haseł ani nie przechowuj ich w wersji papierowej, ani cyfrowo w dokumencie tekstowym. Ponadto staraj się nie udostępniać swoich haseł innym osobom.

Metody przechowywania haseł

Potrzebujesz złożonego hasła, aby udaremnić próby włamań. Wiemy już jak należy tworzyć długie, bezpieczne hasła, które nie powinny być powielane dla różnych witryn i aplikacji. Każdy z nas ma co najmniej kilka lub kilkanaście kont w różnych serwisach, ale na szczęście nie musisz ich wszystkich zapamiętać. Istnieje wiele bezpłatnych i płatnych opcji bezpiecznego przechowywania haseł.

Menedżer haseł w przeglądarce internetowej

Popularne przeglądarki internetowe, takie jak Chrome, Firefox i Safari, oferują funkcję zarządzania hasłami. Możesz skonfigurować przeglądarkę tak, aby pytała Cię, czy chcesz zachować swoje hasło przy każdym tworzeniu konta. 

Zalety 

• Wygoda

Jeśli korzystasz z popularnej przeglądarki, zapewne już posiada funkcje do przechowywania haseł, dlatego nie ma potrzeby pobierania i uczenia się nowej aplikacji. 

• Możliwość tworzenia losowych haseł

Często wbudowany w przeglądarkę menadżer haseł posiada funkcję automatycznego wygenerowania hasła zawierającego duże i małe litery, różne cyfry i symbole. 

• Hasła są synchronizowane na wszystkich urządzeniach

Zapisane hasła będą dostępne na każdym urządzeniu cyfrowym z zainstalowaną przeglądarką internetową. Jest to niezwykle wygodne, gdy regularnie przełączasz się między laptopem, telefonem, tabletem i innymi urządzeniami cyfrowymi.

• Darmowe rozwiązanie

Na pewno dużym atutem tego rozwiązania jest fakt, iż ta usługa jest całkowicie bezpłatna.

Wady 

• Względne bezpieczeństwo

Z informacji dostępnych w internecie wyniki, że hasła przechowywane w przeglądarkach są zaszyfrowane, ale tak naprawdę nie mają dodatkowych funkcji bezpieczeństwa. Warto pamiętać, że głównym celem przeglądarek jest pomoc w znajdowaniu informacji online, a nie ochrona danych osobowych.

• Brak synchronizacji haseł w różnych przeglądarkach

Nie wszystkie przeglądarki internetowe umożliwiają importowanie/eksportowanie poświadczeń do innych przeglądarek. 

• Zwiększone ryzyko

W przypadku menedżerów haseł opartych na przeglądarce nie ma możliwości dodania hasła głównego w celu zwiększenia poziomu bezpieczeństwa. Jeśli korzystasz z przeglądarki Chrome, a Twoje konto Google zostało naruszone to wszystkie Twoje poświadczenia mogą być dla nich łatwo dostępne.

Aplikacje do zarządzania hasłami 

Aplikacje do zarządzania hasłami stanowią doskonałą alternatywę dla funkcji przechowywania haseł w przeglądarce. Głównym celem samodzielnych menedżerów haseł jest bezpieczne przechowywanie wszystkich haseł w jednym miejscu.

Ponieważ narzędzia te są w rzeczywistości produktami sprzedawanymi przez firmy zewnętrzne, są o wiele bardziej funkcjonalne i innowacyjne w porównaniu z menedżerami haseł opartymi na przeglądarce.

Oparte na chmurze

Menedżer haseł oparty na chmurze przechowuje Twoje dane na zewnętrznym serwerze, przez co są one dostępne z każdego urządzenia i miejsca na świecie przy dostępie do internetu. 

Oparte na pamięci lokalnej urządzenia

Tymczasem tzw. stacjonarny menedżer haseł przechowuje hasła i dane na urządzeniu lokalnym, co oznacza, że możesz uzyskać do niego dostęp w dowolnym momencie, nawet bez połączenia internetowego. A ponieważ nie wykorzystuje serwera, do którego hakerzy mogą uzyskać dostęp, oferuje bardzo wysoki poziom bezpieczeństwa.

Jednak tego typu rozwiązanie wymaga regularnych kopii zapasowych i nie zapewnia bezproblemowej synchronizacji między wieloma urządzeniami.

Zalety

• Wysoki poziom bezpieczeństwa

Twoje poświadczenia są przechowywane w formie zaszyfrowanej, a dostęp do niech następuje po odpowiednim uwierzytelnieniu w aplikacji menadżera. Często tego tylu oprogramowanie wspiera uwierzytelnianie wieloskładnikowe co znacznie podwyższa poziom bezpieczeństwa przechowywanych danych.

• Rozbudowana funkcjonalność

Typowy menedżer haseł będzie również oferować o wiele więcej funkcji niż samo przechowywanie haseł, ale również monitorowanie dark netu w celu wykrycia ewentualnych wycieków, regularne testy siły haseł i inne przydatne narzędzia, które pomogą zwiększyć Twoje bezpieczeństwo.

Wady

• Zazwyczaj wymagana jest płatność

W przeciwieństwie do menedżera opartego na przeglądarce, zwykle trzeba kupić samodzielny menedżer. Dzieje się tak, ponieważ zawiera wiele dodatkowych usług i funkcji poprawiających bezpieczeństwo użytkowników. 

• Mniejsza wygoda

W zależności od marki menedżera haseł, może być konieczne ręczne skopiowanie i wklejenie danych konta i haseł z aplikacji do witryny. Dla niektórych użytkowników może to być niezwykle czasochłonne.

Podsumowanie

Znaczny wzrost liczby kont cyfrowych do obsługi usług online oraz rozwój technologii spowodowały, że cyberbezpieczeństwo jest obecnie poważnym problemem. Zazwyczaj najczęstszym sposobem, w jaki haker uzyskuje dostęp do Twojego konta lub urządzenia, jest odgadnięcie lub złamanie hasła. Powszechnie używane lub słabe hasła są nadal najczęstszą przyczyną naruszeń danych, dlatego osoby fizyczne oraz organizacje powinny dokładnie przeanalizować swoje zasady bezpieczeństwa i zarządzanie hasłami. W przypadku ochrony poufnych danych biznesowych, firma powinna podnieść poziom bezpieczeństwa hasła poprzez wdrożenie protokołów bezpieczeństwa lub zastosowanie dodatkowych metod, takich jak uwierzytelnianie wieloskładnikowe.

Włączenie dodatkowych mechanizmów bezpieczeństwa do procesu uwierzytelniania, sprawia, że staje się on znacznie bardziej bezpieczny i odporny na włamania. Oprócz silnej ochrony hasłem, firmy mogą zastosować dodatkowe elementy, aby zapewnić silny proces uwierzytelniania wieloskładnikowego: 

• Pytania weryfikacyjne – użytkownicy będą musieli odpowiedzieć na pytania bezpieczeństwa dotyczące danych osobowych
• Dane biometryczne – dane, takie jak odciski palców, skan oczu lub rozpoznawanie twarzy, mogą zostać zeskanowane w celu jednoznacznej weryfikacji użytkownika;
• Dodatkowe poświadczenia – wdrożenie uwierzytelniania dwuskładnikowego poprzez wysyłanie i weryfikację jednorazowych kodów PIN lub kodów dostępu.

Osoby fizyczne i firmy muszą zrozumieć znaczenie silnego hasła i skutki złego zarządzania nim. Konsekwencje włamania mogą być katastrofalne, ponieważ wiążą się z możliwością utraty prywatnych danych, poufnych wiadomości e-mail, pieniędzy, a nawet kradzieżą tożsamości. 

Nie ułatwiaj pracy cyberprzestępcom – utrzymanie odpowiedniej higieny haseł ochroni Twoje bezpieczeństwo i uniemożliwi hakerom uzyskanie dostępu do Twoich urządzeń i kont internetowych.

---